Hayatın olağan akışı içinde, destek

YARGITAY

17. HUKUK DAİRESİ

Esas Numarası: 2016/11973

Karar Numarası: 2019/5188

Karar Tarihi: 29.04.2019

TRAFİK KAZASI SONUCU ÖLÜM NEDENİYLE DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI

İSTEMİNDE MÜTEVEFFANIN GELİRİNİN BELİRLENMESİNİN ÖNEMLİ OLDUĞU ― Desteğin Muhasebe

Müdürü Olarak Çalıştığı ve Aylık Gelirinin 1.000,00 TL. Olduğunun İddia Edildiği - Tanıklar Tarafından da

Bu Yönde Beyanda Bulunulduğu - Aktüerya Raporunda, Desteğe Ait Diploma ya da Sertifika

Sunulmadığı ve Sadece Tanık Anlatımlarına Göre Gelirin Belirlenemeyeceği Gerekçesiyle, Desteğin

Asgari Ücret Seviyesinde Geliri Olduğunun Kabul Edildiği - Desteğin Sgk Hizmet Dökümü Belgesinde,

Desteğin En Son Çalışmasının Karşılığı Yatırılan Primin, 2003 Yılı İçin Geçerli Olan Brüt Asgari Ücretin

Üzerinde Olduğu - Desteğin Çalıştığı İşyerince Gönderilen, Kazadan Önceki Aya İlişkin Bordroda, Prime

Esas Kazancın Anılan Tarihteki Brüt Asgari Ücretin Üzerinde Olduğu - Asgari Ücretin Üzerinde Belgeli

Geliri Bulunan Desteğin Anne Babası Olan Davacılar Yönünden Tazminat Hesabında, Bu Gelirin Esas

Alınması Gerektiği

DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARININ HESABINDA PAYLARIN HESAPLANMASI YÖNTEMİ

― Destek Konumunda Olan Çocuğun Gelir Elde Etmesi İle Birlikte, Evleninceye Kadar Gelirinin Yarısını

Kendisine Ayıracağı ve Yarısını da Ana ve Babası İle Paylaşacağının Varsayıldığı - Desteğin Evlenmesi

İle Birlikte Pay Esasına Göre 2 Pay Desteğe Ayrılacak, 2 Pay Eşine, Birer Pay Ana ve Babaya Verileceği

- Desteğin Çocuklarının Olacağı Süreler İçin de Desteğe 2 Pay, Eşe 2 Pay, Çocuklara Birer Pay

Ayrılacak ve Ana ve Babaya da Birer Pay Verileceği - Bu Durumda Ana ve Babanın Paylarının 1/8

Olacağı - Desteğin Belgeli Gelirinin Asgari Ücret Üzerinde Olduğu da Dikkate Alınmak Suretiyle

Davacılar İçin Tazminat Hesabının Yapılması Konularında, Daha Önce Rapor Düzenleyen Bilirkişiden Ek

Rapor Alınması Gerektiği

Özeti: Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi, tazminatın

doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır. Davacı taraf, desteğin muhasebe müdürü olarak çalıştığını

ve aylık gelirinin 1.000,00 TL. olduğunu iddia etmiş; buna ilişkin olarak dinletilen tanıklar tarafından da

bu yönde beyanda bulunulmuş; hükme esas alınan aktüerya raporunda, desteğe ait diploma ya da

sertifika sunulmadığı ve sadece tanık anlatımlarına göre gelirin belirlenemeyeceği gerekçesiyle,

desteğin asgari ücret seviyesinde geliri olduğu kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Oysa; dosya

kapsamında bulunan desteğin SGK hizmet dökümü belgesinde, desteğin en son çalışmasının karşılığı

yatırılan primin, 2003 yılı için geçerli olan brüt asgari ücretin üzerinde olduğu; yine, desteğin çalıştığı

işyeri tarafından gönderilen, kazadan önceki aya ilişkin bordroda, prime esas kazancın 458,00 TL.

olarak yer aldığı ve bu bedelin de anılan tarihteki brüt asgari ücretin üzerinde olduğu görülmektedir. Bu

itibarla; asgari ücretin üzerinde belgeli geliri bulunan desteğin anne babası olan davacılar yönünden

tazminat hesabında, bu gelir yerine asgari ücretin esas alındığı rapor hükme esas almaya elverişli

değildir.

Taraflar arasındaki, ölümlü ve yaralamalı trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine

yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm,

davacılar vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın, birkısım davacıların

oğulları olan yaya ....ile davacı ...'e çarpması sonucu ölümlü ve yaralamalı kaza meydana geldiğini, oğullarını

kaybeden davacıların destekten yoksun kaldığını ve manevi zarara uğradıklarını, davacı ...'in kazadayaralanması nedeniyle manevi zarara uğradığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve davalı ...

sadece maddi tazminattan sorumlu olmak kaydıyla 40.000,00 TL maddi ve 60.000,00 TL manevi tazminatın

kaza tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.

Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile

davacı ... için 5.182,75 TL, ... için 5.272,18 TL, ... için 4.120,85 TL ve ... için 3.543,62 TL maddi tazminatın,

sigorta şirketi yönünden 28.01.2004 tarihinden ve diğer davalılar yönünden kaza tarihinden işleyecek yasal

faiziyle birlikte müteselsilen tahsiline; davacılar ...için 6.000,00'er TL, ... için 5.000,00'er TL, .... için 3.000,00 TL

ve... için 2.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte sigorta şirketi dışındaki

davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp

değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; davacılar .... ve ...'un oğlu olan ve kazada

ölen ...'in geliri, SGK hizmet döküm cetveli ve işyerinden gelen bordro örneğinde asgari ücret seviyesinde

olduğundan, davacılar için maddi tazminat hesabında bu gelirin esas alınmasında bir isabetsizlik

bulunmamasına; davaya konu kazanın gerçekleştiği tarih ile davacılar yakınlarının da kazada 3/8 oranında

kusurlu olduğu dikkate alındığında, manevi tazminatın takdirinde TBK'nun 56. (BK'nun 47.) maddesindeki özel

haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre; davacılar

vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenlerin yakınlarının destekten yoksun kalma

tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.

TBK'nun 53. (BK'nun 45/2.) maddesi gereği, destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın

gelirinin belirlenmesi, tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır. Davacı taraf, destek ....'in

muhasebe müdürü olarak çalıştığını ve aylık gelirinin 1.000,00 TL. olduğunu iddia etmiş; buna ilişkin olarak

dinletilen tanıklar tarafından da bu yönde beyanda bulunulmuş; hükme esas alınan 11.05.2015 tarihli aktüerya

raporunda, destek ....'e ait diploma ya da sertifika sunulmadığı ve sadece tanık anlatımlarına göre gelirin

belirlenemeyeceği gerekçesiyle, destek ...'in asgari ücret seviyesinde geliri olduğu kabul edilerek hesaplama

yapılmıştır.

Oysa; dosya kapsamında bulunan destek ...'in SGK hizmet dökümü belgesinde, desteğin en son

çalışmasının karşılığı yatırılan primin, 2003 yılı için geçerli olan brüt asgari ücretin (306,00 TL.) üzerinde

olduğu; yine, desteğin çalıştığı işyeri olan Ö. Tur. Tic. A.Ş. tarafından gönderilen, kazadan önceki aya ilişkin

bordroda, prime esas kazancın 458,00 TL. olarak yer aldığı ve bu bedelin de anılan tarihteki brüt asgari ücretin

üzerinde olduğu görülmektedir. Bu itibarla; asgari ücretin üzerinde belgeli geliri bulunan destek ...'in anne

babası olan davacılar yönünden tazminat hesabında, bu gelir yerine asgari ücretin esas alındığı rapor hükme

esas almaya elverişli değildir.

3-Destekten yoksun kalma zararının hesabında, destekten yoksun kalanlara müteveffanın sağlığında

sağlamış olduğu (ya da ileride sağlaması muhtemel olan) yardımın miktarı doğru biçimde belirlenmelidir.

Hayatın olağan akışı içinde, destek sayılan kimsenin, baktığı kimselere gelirini belli paylara bölerek baktığı pek

söylenemese de tazminat hesabında bir paylaştırma yapmak zorunlu hale gelmektedir.

Davacıların destekleri olan ... ve ...., kaza tarihinde 29 yaşında olup bekar ve çocuksuz olarak ölmüştür.

Mahkemenin hükme esas aldığı 11.05.2015 tarihli aktüer raporunda bilirkişi tarafından, desteklerin belli süre

sonra evlenecekleri, belli süreler sonunda 2 çocuklarının olacağı isabetli biçimde kabul edilip, davacılar için

kademeli destek payı belirlenmiş ise de, desteklerin çocuklarının olmasından sonraki dönemlerde, davacı anne

babalarına ayıracakları paylar hatalı (düşük) belirlenmiştir.

Destek konumunda olan çocuğun gelir elde etmesi ile birlikte, evleninceye kadar gelirinin yarısını

kendisine ayıracağı ve yarısını da ana ve babası ile paylaşacağının varsayılması hayatın olağan akışına uygun

düşecektir. Desteğin evlenmesi ile birlikte pay esasına göre 2 pay desteğe ayrılacak, 2 pay eşine, birer pay

ana ve babaya verilecektir. Desteğin çocuklarının olacağı süreler için de desteğe 2 pay, eşe 2 pay, çocuklarabirer pay ayrılacak ve ana ve babaya da birer pay verilecektir. Bu durumda ana ve babanın payları 1/8

olacaktır.

Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; Dairemiz'in yerleşik uygulamaları ile belirlenen ve yukarıda

ifade olunan destek payları esas alınmak suretiyle davacılar ...'ın talep edebileceği tazminat miktarının

hesaplanması; davacılar ....'ın oğlu olan destek ...'in belgeli gelirinin asgari ücret üzerinde olduğu da dikkate

alınmak suretiyle bu davacılar için tazminat hesabının yapılması konularında, daha önce rapor düzenleyen

bilirkişiden ek rapor alınıp, oluşacak sonuca göre (davacılar lehine oluşan usuli kazanılmış haklar gözetilerek)

karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.

4-Davacılar ihtiyari dava arkadaşı olduğundan, herbir davacı için hüküm altına alınan maddi ve manevi

tazminat miktarı üzerinden ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, tüm davacılar için hükmedilen

maddi ve manevi tazminat toplamları üzerinden tek vekalet ücretine karar verilmesi de doğru olmamıştır.

SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının

REDDİNE; (2), (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile

hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine,

29/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.

www.legalbank.net

Seçilmiş İçtihatlar

İŞH - BORDRO HİLESİ - İMZASIZ ÜCRET BORDROLARININ BANKAYA YATAN TUTARLA UYUMLAŞTIRACAK ŞEKİLDE FAZLA ÇALIŞMA TAHAKKUKUN YAPILMASI - İMZASIZ ÜCRET BORDROLARINDAKİ TAHAKKUKLARA DEĞER VERİLEMEYECEĞİ - Y9HD 2021_1173 İŞE İADE DAVASI - DAVACININ SIK SIK RAPOR ALMASI NEDENİYLE İŞYERİNDE OLUMSUZLUĞA YOL AÇTIĞI - RAPORLA FESİH TARİHİNE DÖRT SAVUNMA TARİHİNDEN FESİH TARİHİNE İKİ AY GEÇTİĞİ - FESİH HAKKININ MAKUL SÜR İşçinin çalışma arkadaşına sataşması - haklı neden vs geçerli neden - dedikodu İş sözleşmesini fesheden taraf bildirmiş olduğu fesih sebebi ile bağlıdır Herkesçe bilinen vakıalar - iç savaş - Yargıtay Kararı - 22. HD., E. 20169900 K. 20199935 T. 7.5.2019 Her iki desteğin ölümü durumunda destek payları Geniş anlamda ücret - ücret alacağının düzensiz ve geç bir şekilde ödenmesi işçi lehine haklı nedenle fesih şartlarını oluşturur Geçici iş göremezlik durumunun ilgili yönetmeliğe göre tespit edilmesi gerekir - geçici iş göremezlik tazminatı miktarının belirlenmesi için aktüerya uzmanı bilirkişiden rapor alınması - tanık beyanları tek başına Full full off off çalışmalarda fazla çalışma hesabı - gece çakışmasında fazla mesai Fazla çalışmaya ilişkin iddiaların ispatında kullanılan delillere göre hakkaniyet indirimi yapılıp yapılamayacağı - talep edilen alacağa ilişkin faiz davanın türüne göre dava tarihinden veya ıslah tarihinden itibar Destek paylarının belirlenmesi - Türk aile sistemi açıklamasıyla Desteğin aylık ücretinin, bordrolarda gösterilenden daha fazla olduğu iddia ediliyorsa gerçek ücretin tespiti, ücrete ilişkin tanık beyanları ve emsal ücret araştırması doğrultusunda yapılması gerekir Bekar olarak ölen kişinin hayatın olağan Hayatın olağan akışı içinde, destek Asıl işverenin ileri sürdüğü zamanaşımı Çalışma sürelerini tespitte komşu işyerinde çalışanların tanıklığı Davacının sosyal yardımlara ilişkin beyanı tanık anlatımlarıyla desteklenmelidir, aksi halde giydirilmiş brüt ücrete dahil edilmez
 

Yol Tarifi