İŞE İADE DAVASI - DAVACININ SIK SIK RAPOR ALMASI NEDENİYLE İŞYERİNDE OLUMSUZLUĞA YOL AÇTIĞI - RAPORLA FESİH TARİHİNE DÖRT SAVUNMA TARİHİNDEN FESİH TARİHİNE İKİ AY GEÇTİĞİ - FESİH HAKKININ MAKUL SÜR

T.C.

YARGITAY

9. Hukuk Dairesi

Esas No: 2013/13126

Karar No: 2014/7371

Karar Tarihi: 06.03.2014

İŞE İADE DAVASI - DAVACININ SIK SIK RAPOR ALMASI NEDENİYLE

İŞYERİNDE OLUMSUZLUĞA YOL AÇTIĞI - RAPORLA FESİH TARİHİNE

DÖRT SAVUNMA TARİHİNDEN FESİH TARİHİNE İKİ AY GEÇTİĞİ - FESİH

HAKKININ MAKUL SÜRE İÇİNDE KULLANILMADIĞI - DAVANIN KABULÜ

GEREĞİ

ÖZET: Kabin amiri olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin görev yaptığı süre içerisinde sık sık rapor

alması, bunu alışkanlık haline getirmesi, bunun işyerinde olumsuzluğa yol açması gerekçesiyle

feshedildiği anlaşılmaktadır. Somut uyuşmazlıkta raporun alındığı tarihten fesih tarihine kadar yaklaşık

dört ay, savunmasının alındığı tarihten fesih tarihine kadar ise yaklaşık iki ay geçmiştir. Fesih hakkının

makul süre içinde kullanılmadığı anlaşılmaktadır. Davanın kabulü gerekir.

(4857 S. K. m. 17, 18, 19, 20, 25, 26) (9. HD. 12.09.2005 T. 2005/24429 E. 2005/29361 K.)

Dava: Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir.

Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik

Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, davacının iş sözleşmesinin feshinin hukuka aykırı ve geçersiz olduğunu, sık sık rapor

aldığının belirtildiğini, söz konusu raporların keyfi değil, sağlık sorunları nedeniyle alındığını, fesih

gerekçesinin 4857 sayılı iş yasasının iş güvencesine ilişkin hükümlerine aykırı olduğunu, kabin

memurlarının sürekli olarak doğal ortam değişikliklerine, basınç değişikliklerine maruz kaldıklarından

sık sık hastalandıklarını ve rapor kullanmak zorunda kaldıklarını belirterek, 4857 sayılı İş Kanunu'nun

18 ve devamı maddeleri uyarınca feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı işveren vekili, uçuş personeli olan davacının iş akdinin sık sık rapor alması nedeni ile uçuş

operasyonunun aksamasına, iş gücü planlamasının olumsuz etkilenmesine, iş arkadaşlarının uçuş

programlarında değişiklik yapılmasına neden olduğunu, bunun işyerinde olumsuzluklara yol açtığını, iş

sözleşmesinin İş Kanunun 17. 18. ve 19. maddeleri gereğince işçinin davranışlarından ve

yeterliliğinden kaynaklanan geçerli sebeple kıdem ve ihbar tazminatı ödenmek suretiyle feshedildiğini,

davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece davacının iş sözleşmesinin geçerli nedene dayandığı gerekçesiyle davanın reddine karar

verilmiştir.

D) Temyiz:

Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 1 /3E) Gerekçe:

4857 Sayılı İş Kanunu'nun 26. maddesinde düzenlenen 6 iş günlük nispi ve bir yıllık mutlak hak

düşürücü süre aynı yasanın 25. maddesinde ki haklı nedenlerle bildirimsiz fesihlerde uygulanacak

olup, 18 ve devamı maddelerinde düzenlenen geçerli fesih hallerinde uygulanacağına dair bir hüküm

bulunmamaktadır. Kısaca 26. maddedeki hak düşürücü süre, işçinin 24. maddenin 2. fıkrasına ve

işverenin 25. maddenin 2. fıkrasına dayanan fesihler yönünden aranmalıdır. Yoksa işverenin geçerli

nedene dayanan fesihlerinde 26. maddede öngörülen hak düşürücü sürelerin işlemesi düşünülemez.

Ancak geçerli nedenlerle fesih beyanı da, yenilik doğurucu bir hak olması nedeni ile bir hak düşürücü

süreye tabi tutulması kaçınılmazdır. Yargıtay bu süreyi, makul bir süre olarak belirlemiş ve işverenin

feshe konu geçerli nedeni öğrendikten sonra, fesih hakkını makul süre içinde kullanması gerektiğini,

bu süre geçtikten sonra yapılan feshin geçersiz olacağını belirtmiştir (9. HD. 12.9.2005 gün ve

2005/24429 Esas, 2005/29361 Karar). Geçerli fesih nedeninin doğmasından sonra, feshin etkisizleştiği

ve geçersizliğini yitirdiği sonucunun çıkarılabilmesi için ne kadar bir süre geçmesi gerektiği

konusunda mutlak bir süre verilemez. Haklı neden için öngörülen 26. maddede belirtilen süre de ölçü

olamaz. Süre unsuru, somut olayın özellikleri ile birlikte değerlendirilmelidir. Özellikle davranış ve

yeterlilik nedeni ile fesihte, fesih hakkının kullandığı anda işçinin feshe konu edilen davranışı iş

yerinde olumsuzluklara neden olmaya devam ediyor ve iş yerinde iş ilişkisinin devamını etkiliyorsa,

bir anlamda işçinin davranışı veya diğer geçerli nedenler etkisini yitirmemiş ise, makul süre

geçmediğinin kabulü gerekir.

Dosya içeriğine göre kabin amiri olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin görev yaptığı süre

içerisinde sık sık rapor alması, bunu alışkanlık haline getirmesi, bunun işyerinde olumsuzluğa yol

açması gerekçesiyle feshedildiği, davacının en son 24.11.2012 tarihinde 3 gün rapor aldığı, 22.01.2013

tarihinde savunmasının istendiği, 25.01.2013 tarihinde savunmasını verdiği, iş sözleşmesinin ise

19.03.2013 tarihinde feshedildiği anlaşılmaktadır. Somut uyuşmazlıkta raporun alındığı tarihten fesih

tarihine kadar yaklaşık 4 ay, savunmasının alındığı tarihten fesih tarihine kadar ise yaklaşık 2 ay

geçmiştir. Fesih hakkının makul süre içinde kullanılmadığı anlaşılmaktadır. Davanın kabulü yerine

yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi hatalıdır.

4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

Sonuç: Yukarda açıklanan gerekçe ile;

1. Mahkemenin kararının bozularak ortadan kaldırılmasına,

2. Feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine,

3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması

halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren

davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesine,

4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve

kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin

gerektiğine,

5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,

6. Davacının yaptığı 84.35 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının

yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,

7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak

davacıya verilmesine,

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 2 /38. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine, kesin olarak, 06.03.2014 gününde

oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 3 /3

Seçilmiş İçtihatlar

İŞH - BORDRO HİLESİ - İMZASIZ ÜCRET BORDROLARININ BANKAYA YATAN TUTARLA UYUMLAŞTIRACAK ŞEKİLDE FAZLA ÇALIŞMA TAHAKKUKUN YAPILMASI - İMZASIZ ÜCRET BORDROLARINDAKİ TAHAKKUKLARA DEĞER VERİLEMEYECEĞİ - Y9HD 2021_1173 İŞE İADE DAVASI - DAVACININ SIK SIK RAPOR ALMASI NEDENİYLE İŞYERİNDE OLUMSUZLUĞA YOL AÇTIĞI - RAPORLA FESİH TARİHİNE DÖRT SAVUNMA TARİHİNDEN FESİH TARİHİNE İKİ AY GEÇTİĞİ - FESİH HAKKININ MAKUL SÜR İşçinin çalışma arkadaşına sataşması - haklı neden vs geçerli neden - dedikodu İş sözleşmesini fesheden taraf bildirmiş olduğu fesih sebebi ile bağlıdır Herkesçe bilinen vakıalar - iç savaş - Yargıtay Kararı - 22. HD., E. 20169900 K. 20199935 T. 7.5.2019 Her iki desteğin ölümü durumunda destek payları Geniş anlamda ücret - ücret alacağının düzensiz ve geç bir şekilde ödenmesi işçi lehine haklı nedenle fesih şartlarını oluşturur Geçici iş göremezlik durumunun ilgili yönetmeliğe göre tespit edilmesi gerekir - geçici iş göremezlik tazminatı miktarının belirlenmesi için aktüerya uzmanı bilirkişiden rapor alınması - tanık beyanları tek başına Full full off off çalışmalarda fazla çalışma hesabı - gece çakışmasında fazla mesai Fazla çalışmaya ilişkin iddiaların ispatında kullanılan delillere göre hakkaniyet indirimi yapılıp yapılamayacağı - talep edilen alacağa ilişkin faiz davanın türüne göre dava tarihinden veya ıslah tarihinden itibar Destek paylarının belirlenmesi - Türk aile sistemi açıklamasıyla Desteğin aylık ücretinin, bordrolarda gösterilenden daha fazla olduğu iddia ediliyorsa gerçek ücretin tespiti, ücrete ilişkin tanık beyanları ve emsal ücret araştırması doğrultusunda yapılması gerekir Bekar olarak ölen kişinin hayatın olağan Hayatın olağan akışı içinde, destek Asıl işverenin ileri sürdüğü zamanaşımı Çalışma sürelerini tespitte komşu işyerinde çalışanların tanıklığı Davacının sosyal yardımlara ilişkin beyanı tanık anlatımlarıyla desteklenmelidir, aksi halde giydirilmiş brüt ücrete dahil edilmez
 

Yol Tarifi